ค้นหาบทความ 🙄





1/14/66

ซอสามสาย เครื่องดนตรีที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงโปรดปราน

   ซอสามสาย เป็นซอชนิดหนึ่งของไทย มีสามสาย จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่า ไทยเรามีใช้กันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ธนิต อยู่โพธิ์กล่าวไว้ในหนังสือ “เครื่องดนตรีไทย” ว่า “ซอสามสายเป็นเครื่องดนตรีที่เล่นยาก แต่นิยมกันว่าไพเราะและสอดประสานเข้ากับเสียงของนักร้องได้สนิทสนมเป็นอันดี หาเสียงของเครื่องดนตรีอื่นเทียบเคียงได้ยาก”

ซอสามสาย เครื่องดนตรีที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงโปรดปราน

      ซอสามสายเป็นเครื่องดนตรี ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ( รัชกาลที่ ๒ )   ทรงโปรดปรานมาก และเนื่องจากกะโหลกซอต้องใช้กะลามะพร้าว เป็นปุ่มสามเส้า ซึ่งมีรูปลักษณะเป็นพิเศษ และเป็นของที่หายาก เตุเพราะมิได้มีอยู่ทั่วไปทุกสวนมะพร้าว   จึงมีเรื่องเล่ากันว่า ในรัชสมัยของพระองค์นั้น หากทรงทราบว่า สวนของผู้ใดมีกะลามะพร้าวชนิดที่ใช้ทำกะโหลกซอสามสายได้ ก็จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทาน ตราภูมิคุ้มห้าม* แก่เจ้าของสวน มิให้ต้องเสียภาษีอากร

     ส่วนพระองค์เอง ก็ทรงชำนิชำนาญในการเล่นเครื่องดนตรีชนิดนี้เป็นอย่างยอดเยี่ยม ถึงกับทรงสร้างซอสามสาย ขึ้นไว้เป็นคู่พระหัตถ์ และมีอยู่คันหนึ่งโปรดพระราชทานนามว่า ..   “ซอสายฟ้าฟาด”  เล่ากันว่า  ในเวลาว่างจากพระราชกิจ ในตอนกลางคืน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มักจะโปรดทรงซอสามสาย ถ้าไม่ร่วมวงก็มักจะทรงเดี่ยวด้วยพระองค์เอง 

      ซอสามสายเป็นเครื่องดนตรีที่มีเสียงนุ่มนวล น่าฟัง จึงเหมาะในการทำหน้าที่คลอเสียงร้องของนักร้อง แต่เมื่อถึงเวลาบรรเลง ก็จะบรรเลงร่วมกับเครื่องดนตรีอื่นด้วย ในการบรรเลงร่วมกับวงนั้น นิยมบรรเลงแบบทางหวาน ๆ เรียบ ๆ มากกว่าทางเก็บขยี้


(จากหนังสือ ดุริยางคศิลป์ไทย ของ อรวรรณบรรจงศิลปะและคณะ. 2546)
(ภาพจาก วิกิภาษาไทย)
เรียบเรียงโดย : สถาบันไทยศึกษา จุฬาฯ Institute Of Thai Studies, Chulalongkorn university
(เกร็ดความรู้เรื่องไทยศึกษา)


* ความรู้เพิ่มเติม 

ตราภูมิคุ้มห้าม คืออะไร ?  
     
      คำว่า ตราภูมิ เป็นโบราณศัพท์ และเป็นคำนาม หมายถึง หนังสือประจำตัวสำหรับคุ้มค่าน้ำค่าตลาดสมพัตสรได้เพียงราคา ๑ ตำลึง มักใช้เข้าคู่กับคำ คุ้มห้าม เป็น ตราภูมิคุ้มห้าม  

     คำว่า คุ้มห้าม นิยามไว้ว่า เป็นคำกริยา หมายถึง ยกเว้นจากความต้องห้ามและภาษีอากรโดยมีหนังสือเป็นตราภูมิ และอธิบายตรงกันว่า มักใช้เข้าคู่กับคำ ตราภูมิ เป็น ตราภูมิคุ้มห้าม

     คณะกรรมการศึกษาและพัฒนาความรู้ประวัติศาสตร์ไทย ราชบัณฑิตยสถาน มีความเห็นว่า คำ ตราภูมิ และ คุ้มห้าม เป็นคำเดียวกัน มิใช่คำที่แยกใช้ จึงได้แก้ไขให้เก็บคำ ตราภูมิคุ้มห้าม ซึ่งเป็นคำเต็มเพียงคำเดียว และปรับปรุงบทนิยาม ในพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ดังนี้

     ตราภูมิคุ้มห้าม เป็นโบราณศัพท์ และเป็นคำนาม หมายถึง หนังสือราชการประจำตัวไพร่หลวงสำหรับบางหมู่บางพวก เดิมเพื่อได้รับการลดหย่อนภาษีอากรต่าง ๆ หรือได้รับยกเว้นการเกณฑ์แรงงานตามที่กำหนดให้ ต่อมาเหลือเพียงการลดหย่อนภาษีอากร



 


Admin Bee

Author & Editor

ความรู้รอบตัวสั้นๆ 🌱 Miscellaneous บทความขนาดสั้น เบ็ดเตล็ด เกร็ดความรู้ทั่วไป เกี่ยวกับ สังคม , ทัศนะ - Social Views , ประวัติศาสตร์ , วัฒนธรรม ,ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ แนะนำหนังสือ






เครื่องดื่มมหัศจรรย์ เพื่อสุขภาพที่ดี


  ชาหมักคอมบูชะ Scoby doit  


“ จุลินทรีย์ โพรไบโอติก ที่มีอยู่ในชาหมัก คอมบูชะ ( Kombucha ) สามารถแก้ไขปัญหาของระบบทางเดินอาหาร และลำไส้”
KOMBUCHA ORIGINAL 101 / by Scoby Do it 💖

    เครื่องดื่มชาหมักเพื่อสุขภาพ คอมบูชา หรือ คอมบูชะ ( Kombucha ) Scoby do it คือ เครื่องดื่มที่ผ่านกระบวนการหมัก มีสรรพคุณทางยา โดยมี “จุลินทรีย์ โพรไบโอติก Probiotics” ที่เป็นพระเอกของเครื่องดื่มชนิดนี้ “จุลินทรีย์” ที่อยู่ในชาหมักที่เกิดจากการหมักชา จะมี สารฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) ช่วยต้านอนุมูลอิสระ และอาจช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจ และหลอดเลือด เบาหวาน มะเร็ง และโรคอัลไซเมอร์ได้ 

   >> ดูเพิ่มเติม 




5 บทความ ยอดนิยม ในรอบ 30 วัน

🟡 โพสต์แนะนำ

พิน็อกคิโอ Pinocchio

สังคมไทย ต้องช่วยกันจับโกหกพวกนักการเมือง เพราะคนโกหกไม่ควรมีที่ยืน ถ้านักการเมืองโกหกประชาชนได้แม้กระทั่งเรื่องเล็กน้อย อำพรางความจริง พูด...

Popular Posts

แนะนำหนังสือ


  BOOKs OF THE DAY








ผู้สนับสนุน







ป้ายกำกับ / Tag labels

กฎหมาย (3) กฐิน (2) กรรม (4) กระเป๋า (3) กรุงเทพฯ (17) กรุงศรีอยุธยา (9) กล้องถ่ายภาพ (6) กลอน (1) กลาโหม (8) การเกษตร (2) การจัดเก็บ (2) การเมือง (22) การศึกษา (95) กิจกรรมกลางแจ้ง (2) กีฬา (3) เกษตร (1) เกี่ยวกับสัตว์ (11) ไกลกังวล (1) ขนม (1) ขอมไม่ใช่เขมร (6) ขันที (1) ข้าว (2) ข่าวสาร (21) ขิง (1) เขมร (9) โขน (2) คณะราษฎร (4) คนเล่านิทาน (12) ครู (4) ความเชื่อ (4) ความรู้ (113) คอมมิวนิสต์ (23) คำภีร์ (1) คำสอน (1) เครื่องบิน (6) เงินตรา (3) จอมพล ป. พิบูลสงคราม (10) จีน (47) ช้าง (1) ชายแดนใต้ (2) ญี่ปุ่น (12) ดนตรีไทย (1) ดอกไม้ (1) เด็ก (3) เดนมาร์ก (1) ต้นไม้ (2) ตลาดนัด (1) ตำรวจ (2) เตา (1) เตือนภัย (12) แต่งงาน (2) ทวิตเตอร์ (1) ทหาร (9) ท่องเที่ยว (26) ทะเล (2) ทัศนะ (22) ทำบุญ (2) ทำอาหาร (4) เทคโนโลยี (12) โทรศัพท์มือถือ (2) ธนบัตร (1) ธนาคาร (4) ธรรมชาติ (4) ธรรมะ (2) ธรรมาธิปไตย (1) ธุรกิจ (7) นราธิวาส (3) นวดไทย (1) นางใน (2) นาซี (1) น้ำมัน (1) นิทานพื้นบ้าน (1) นิยาย (3) แนะนำสินค้า (26) โนรา (1) ในหลวงรัชกาลที่ 9 (11) บริการ (2) บริหาร (2) บ่อน (1) บัตรเครดิต (2) บัตรประชาชน (1) บุคคล (39) บุญ (2) บุหรี่ (1) เบตง (1) แบรนด์ไทย (5) โบราณวัตถุ (11) โบราณสถาน (3) โบสถ์ (2) ประชาธิปไตย (28) ประท้วง (2) ประเทศไทย (130) ประวัติศาสตร์ (120) ปรัชญาชีวิต (17) ปลูกต้นไม้ (2) ปูติน (1) ผลิต (2) ผิวสี (1) แผ่นดินไหว (1) ฝรั่งเศส (2) พม่า (6) พระเจ้าตากสินมหาราช (2) พระนเรศ (1) พระพุฒาจารย์ (1) พระราชกรณียกิจ (4) พระสงฆ์ (7) พราหมณ์ (1) พิพิธภัณฑ์ (6) เพชรบุรี (2) เพลง (6) เพลงผ้า ปรพากย์ (1) แพทย์ (2) ฟาโรห์ (1) ไฟ (4) ไฟฉาย (1) ไฟฟ้า (1) ภาคใต้ (5) ภาคอีสาน (1) ภาษา (6) ภูมิปัญญา (13) ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ (1) มวยไทย (5) มุมไบ (2) มุสลิม (2) แม่ (1) ไม้ไผ่ (1) ยิว (2) ยูนนาน (1) เยาวราช (1) รถเมล์ (3) รองเท้า (2) ระเบิด (3) รัชกาลที่ ๒ (1) รัชกาลที่ ๔ (3) รัชกาลที่ ๕ (6) รัชกาลที่7 (6) รัชกาลที่ ๘ (2) รัสเซีย (12) ราชาศัพท์ (1) รามเกียรติ์ (1) เรือ (1) เรื่องเก่า (71) เรื่องเล่า (13) โรค (2) โรคระบาด (3) โรงงาน (1) โรงพยาบาล (5) โรงเรียน (11) โรฮิงญา (1) ลอนดอน (1) ลัทธิ (1) ล้านนา (2) ลาว (4) เลือกตั้ง (7) โลก (3) โลกร้อน (1) วัด (10) วันสำคัญ (2) วิทยาศาสตร์ (8) วิทยุ (2) วิหาร (4) เวียดนาม (4) ไวรัล (1) ศาสนา (29) ศิริราช (4) ศิลปะ (4) ศิลปาชีพ (1) เศรษฐกิจ (2) สงขลา (1) สงคราม (38) สถานีรถไฟ (1) สเปน (1) สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร (1) สมัยเมจิ (1) สยาม (12) สวนสนุก (1) สวิตเซอร์แลนด์ (2) สังคม (29) สำนวน (8) สิ่งประดิษฐ์ (9) สุขภาพ (11) สุภาพจิต (3) สุสาน (1) หนังแท้ (4) หนังสือ (22) ห้องเรียน (3) เหมาเจ๋อตง (1) เหรียญ (1) อเมริกา (28) ออสเตรีย (1) อังกฤษ (3) อาหาร (10) อาหารจานโปรด (6) อิตาลี (2) อินเดีย (8) อียิปต์ (1) อีสาน (1) แอปพลิเคชัน (4) cpr (1) deep state (1) democracy (1) Diarymisc (3) facebook (1) handmade (1) leather (1) metaverse (1) nomad (6) Nuclear (1) OPENUP (1) powerbank (1) shopee (1) Social media (2) social views (88) startup (1) UNESCO (3) xiaomi (1)





Miscellaneous | Misc.Today 🌱 . ขับเคลื่อนโดย Blogger.

 
miscthailand