กำแพงใบเสมา เป็นงานสถาปัตยกรรมที่แสดงให้เห็นถึงฐานานุศักดิ์ของผู้เป็นเจ้าของสถานที่ ว่าเป็นผู้ที่ดำรงตำแหน่งพระอิสริยยศระดับเจ้าฟ้าขึ้นไป ซึ่งกรมพระราชวังบวรสถานมงคล เป็นตำแหน่งพระอุปราช จึงอยู่ในระเบียบดังกล่าวนี้
เช่นเดียวกัน ม.ศิลปากร วังท่าพระ ซึ่งเคยเป็นที่ประทับของเจ้านายระดับสูงหลายพระองค์มาก่อนเช่น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทับ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ (ร.๓) เป็นต้น
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ก่อตั้งเมื่อวันที่ ๒๗ มิถุนายน ๒๔๗๗ โดยมีชื่อเดิมว่า “มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง” (มธก.)
ที่ดินผืนนี้ โดยย้อนกลับไปถึงการก่อตั้งกรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานีของอาณาจักรสยาม แทนกรุงธนบุรี เมื่อสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ได้เสด็จปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริย์ในราชวงศ์จักรี ในวันที่ ๖ เมษายน พ.ศ. ๒๓๒๕ และได้ทรงสถาปนาเจ้าพระยาสุรสีห์พระอนุชาเป็น พระมหาอุปราชกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท หรือ วังหน้า และได้ทรงพระราชทานที่ดินมีอาณาเขตตั้งแต่บริเวณ มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มณฑลพิธีท้องสนามหลวงตอนตะวันตก อนุสาวรีย์ทหารอาสา พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และโรงละครแห่งชาติในปัจจุบัน เป็นบริเวณพระราชวังบวรสถานมงคลหรือที่ประทับวังหน้า ได้มีกรมพระราชวังบวรสถานมงคล ๖ พระองค์ประทับที่พระราชวังบวรสถานมงคล โดยที่กรมพระราชวังบวรวิชัยชาญ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ประทับที่พระราชวังแห่งนี้ เป็นองค์สุดท้ายจนเสด็จทิวงคต
ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระบรมราชโองการ "ยุบตำแหน่งกรมพระราชวังบวรสถานมงคล" และสถาปนาตำแหน่งสมเด็จพระโอรสาธิราช สยามมงกุฏราชกุมารขึ้นแทนใน พ.ศ. ๒๔๒๙
ต่อมา พระราชวังบวรสถานมงคล ได้กลายเป็น พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จวบจนถึงปัจจุบัน
หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองใน พ.ศ. ๒๔๗๕ คณะราษฎรขึ้นมามีอำนาจการปกครอง ได้นำพระราชวังหลายแห่ง มาเป็นสถานที่ราชการ อาทิ วังสวนกุหลาบเป็นทำเนียบรัฐบาล และที่พักของผู้บัญชาการทหารบก วังปารุสกวัน และส่วนหนึ่งของบริเวณพระราชวังบวรสถานมงคล ซึ่งเดิมเป็นที่ดินของทหาร ๔๙ ไร่ก่อตั้งเป็นมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในวันที่ ๒๗ มิ.ย. พ.ศ. ๒๔๗๗
Source:
- 'ปองพล' เฉลย ที่ตั้งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นของใคร : https://siamrath.co.th/n/181814
- Google Map/Sookjai
- หนังสือ : นามานุกรมธรรมศาสตร์ ๗๗ ปี/คำ
หนังสือมือสอง สภาพดี หนังสือเก่า เก็บสะสม หายาก
นามานุกรมธรรมศาสตร์ 77 ปี 77 คำ
เป็นหนังสือ ที่บอกเล่าเรื่องราวใน อดีต และปัจจุบันของมหาวิทยาลัย ไม่ว่าจะเป็นสถานที่ เหตุการณ์ ความทรงจำ สิ่งพิมพ์นักศึกษา หน่วยงาน คำขวัญแห่งยุคสมัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งศูนย์ธรรมศาสตร์ทั้งสี่แห่ง ได้แก่ ท่าพระจันทร์ รังสิต พัทยา และลำปางการคัดเลือกคำทั้ง 77 คำ แม้จะไม่ครอบคลุมทุกเรื่องของมหาวิทยาลัย ซึ่งได้ก่อตั้งมาครบ 77 ปี ในปีนี้ ( 2554) และมีหลายคำ แม้จะมีคนเคยรู้จัก บางคำอาจลืมเลือนไปแล้ว หรือบางคำรู้อย่างไม่ชัดเจน บางคนก็ไม่เคยรู้มาก่อน....
หลายคำ ... ต้องการตอกย้ำความทรงจำและตระหนักรู้ แต่ทุกคำต้องการสื่อความหมายถึงจิตวิญญาณความเป็นชาวธรรมศาสตร์ ซึ่งโดยเนื้อแท้ แล้วสะท้อนให้เห็นการแสวงหาเสรีภาพ และประชาธิปไตย ของยุคสมัยเสมอมา นามานุกรมธรรมศาสตร์ 77 ปี 77 คำ จึงต้องการบอกผู้อ่านทั้งชาวธรรมศาสตร์ และสาธารณชน ให้รู้จัก ธรรมศาสตร์ที่แม้จะมีหลากมิติและมุมมอง แต่ก็ล้วนบ่งบอกจิตวิญญาณความเป็นธรรมศาสตร์อย่างชัดเจน...