— รีวิว โดย : กัปตันนัท-ธราพงษ์ รุ่งโรจน์
วันนี้ ( 17 ตุลาคม 2022 ) ผมไปงานหนังสือแห่งชาติ ที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์มาครับ ซึ่งศูนย์สิริกิติ์ที่สร้างขึ้นมาใหม่นี้ งดงามและยิ่งใหญ่มากๆ สมเกียรติกับคำว่า "ศูนย์ประชุมแห่งชาติ" และสมพระเกียรติพระนามของพระราชชนนีพันปีหลวงอย่างยิ่ง
จะขอเล่าโดยสั้นๆแต่เพียงว่า วันนี้ ผมได้หนังสือมาหลายเล่มมาก แต่เล่มที่ผมอยากจะมา แนะนำให้เพื่อนๆ ได้รู้จักคือ "รูทส์ - Roots" ครับ เป็นหนังสือที่เขียนขึ้นจากเรื่องจริงของชีวิตชาวอเมริกันเชื้อสายแอฟริกันตระกูลหนึ่ง ผู้เขียนรูทส์คือ นายอเล็กซ์ ฮาลีย์ (Alex Haley) เป็นลูกหลานรุ่นที่ 7 ของบรรพบุรุษซึ่งเป็นชาวแกมเบีย นามว่า "คุนต้า คินเต้" ที่ถูกลักพาตัวจากแผ่นดินเกิด ถูกจับล่ามโซ่เอาตัวขึ้นเรือค้าทาส และเอามาขายที่รัฐแมรี่แลนด์ สหรัฐอเมริกา ในปี ค.ศ.1767 หรือราวๆ 250 ปีที่แล้ว
ถ้าจะเทียบยุคกับประเทศไทย ก็คืออยู่ในปลาย ยุคสมัยกรุงศรีอยุธยานั่นเอง
นายอเล็กซ์ผู้นี้ ใช้เวลาถึง 12 ปี ในการค้นคว้าสืบเสาะหาตัวของต้นตระกูลของเขา เขาทำจนถึงขนาดนั่งเครื่องบินไปจนถึงหมู่บ้านของบรรพบุรุษที่แกมเบีย เพื่อนำเรื่องราวมาเขียนออกเป็นหนังสือขนาดหนา 1400 หน้า
เมื่อตีพิมพ์ออกมาในปี 1976 "รูทส์" กลายเป็นหนังสือที่ได้รับความสนใจไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว จนกระทั่งได้รับรางวัลพูลิทเซอร์ เพราะนายอเล็กซ์หาข้อมูลได้ละเอียดแม่นยำ และกระตุ้นให้ชาวโลกได้ตระหนักถึงความโหดร้ายทารุณของคนขาวที่กระทำกับคนแอฟริกันราวกับไม่ใช่มนุษย์ และเรื่องราวความโหดร้ายนี้เกิดขึ้นในประเทศสหรัฐอเมริกา
เมื่อตีพิมพ์ออกมาในปี 1976 "รูทส์" กลายเป็นหนังสือที่ได้รับความสนใจไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว จนกระทั่งได้รับรางวัลพูลิทเซอร์ เพราะนายอเล็กซ์หาข้อมูลได้ละเอียดแม่นยำ และกระตุ้นให้ชาวโลกได้ตระหนักถึงความโหดร้ายทารุณของคนขาวที่กระทำกับคนแอฟริกันราวกับไม่ใช่มนุษย์ และเรื่องราวความโหดร้ายนี้เกิดขึ้นในประเทศสหรัฐอเมริกา
"รูทส์" เป็นหนังสืออมตะเล่มหนึ่งของโลก โด่งดังจนมีการสร้างเป็นรายการทีวี ถึงสองครั้ง คือในปี 1977 กับปี 2016 ซึ่งในเมืองไทยก็มีการนำมาฉายในชื่อว่า "ทาสทรนง"
สิ่งที่ผมสนใจประการหนึ่งในหนังสือเล่มนี้ คือ ...
ผมสงสัยว่า นายอเล็กซ์ ซึ่งเป็นลูกหลานรุ่นที่ 7 นั้น เขาสืบเสาะจนรู้ได้อย่างไร ? ว่า บรรพบุรุษของเขาชื่อ "คุนต้า คินเต้" เป็นชาวแกมเบีย เพราะการหาจนรู้ได้ขนาดนั้น เป็นเรื่องที่น่าอัศจรรย์มาก เพราะแม้ว่าอเมริกาจะมีการบันทึกข้อมูลอะไรไว้บ้าง แต่การบันทึกชื่อทาส และที่กำเนิดของทาสนั้นคงจะไม่มีการบันทึกไว้เป็นแน่ ... และ ยิ่งเป็นทางฝั่งประเทศแกมเบียเมื่อ 250 กว่าปีก่อนนั้น เชื่อได้ว่า ไม่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรแน่นอน ...
เรื่องของเรื่องเกิดจากว่า นายอเล็กซ์เขาไปนั่งคุยกับคุณยายของเขา ซึ่งคุณยายก็เล่าว่าคุณเทียดของคุณยายนั้น เป็นทาสที่ถูกจับตัวมาขายเพื่อใช้งานที่รัฐเวอร์จิเนีย ... คุณเทียดของคุณยายนั้น ชื่อว่า "คุนต้า คินเต้" เรียกกีต้าร์ว่า "โค" เรียกแม่น้ำเวอร์จิเนียว่า "แคมบี้ โบลองโก้" และถูกจับตัวไปในขณะที่เข้าไปตัดไม้เพื่อนำมาทำเป็นกลอง
อเล็กซ์เกิดความสนใจในข้อมูลเล็กๆเหล่านี้ ... จึงเริ่มสืบเสาะว่า มีชนเผ่าใดในแอฟริกาบ้าง ที่เรียก กีต้าร์และแม่น้ำด้วยศัพท์คำเดียวกับคินเต้ ...
อเล็กซ์ ได้รับการแนะนำ ให้ไปพบศาสตราจารย์ชาวอเมริกัน 2 คน ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรมแอฟริกัน ซึ่งอเล็กซ์ ก็พูดออกเสียงศัพท์ต่างๆ ตามสำเนียงที่คุณยายพูด และคำตอบจากศาสตราจารย์ ก็ทำให้อเล็กซ์ ถึงกับตะลึง !!!
ท่านศาสตราจารย์ทั้งสองบอกว่า สำเนียงดังกล่าวเป็นภาษา "แมนดิงคาส์" ซึ่งเป็นภาษาของชนเผ่าหนึ่งในประเทศแกมเบีย
อเล็กซ์เกิดความสนใจในข้อมูลเล็กๆเหล่านี้ ... จึงเริ่มสืบเสาะว่า มีชนเผ่าใดในแอฟริกาบ้าง ที่เรียก กีต้าร์และแม่น้ำด้วยศัพท์คำเดียวกับคินเต้ ...
อเล็กซ์ ได้รับการแนะนำ ให้ไปพบศาสตราจารย์ชาวอเมริกัน 2 คน ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรมแอฟริกัน ซึ่งอเล็กซ์ ก็พูดออกเสียงศัพท์ต่างๆ ตามสำเนียงที่คุณยายพูด และคำตอบจากศาสตราจารย์ ก็ทำให้อเล็กซ์ ถึงกับตะลึง !!!
ท่านศาสตราจารย์ทั้งสองบอกว่า สำเนียงดังกล่าวเป็นภาษา "แมนดิงคาส์" ซึ่งเป็นภาษาของชนเผ่าหนึ่งในประเทศแกมเบีย
โดย คำว่า "โค" น่าจะมาจากคำว่า "โครา" เป็นเครื่องดนตรีที่ทำจากฝาน้ำเต้า ขึงด้านหน้าด้วยหนัง มีด้ามจับเป็นคอยาว มีสายดีดเป็นเสียงต่างๆถึง 21 สาย รูปร่างกล้ายกับกีต้าร์
คำว่า "แคมบี้ โบลองโก้" นั้นน่าจะมาจากสองส่วน คือ "แคมบี้" มาจาก "แกมเบีย" ส่วนคำว่า "โบลองโก้" นั้นเป็นภาษาแมนดิงคาส์แปลว่า "สายน้ำที่ไหลไป"
เมื่อได้ความดั่งนี้แล้ว อเล็กซ์และพวกก็สืบหาข้อมูลต่อไปจนพบว่า ที่แกมเบียนั้นในบางพื้นที่ยังมีการตั้งชื่อหมู่บ้านตามชื่อบรรพบุรุษผู้ก่อตั้งหมู่บ้าน ซึ่งเขาก็พบว่า มีหมู่บ้านเก่าแก่อายุหลายร้อยปีชื่อ "คินเต้-คุนดาห์" และ "คินเต้-คุนดาห์ จานเนยาห์" อยู่ใกล้ๆกัน ...
เมื่อได้ความดั่งนี้แล้ว อเล็กซ์และพวกก็สืบหาข้อมูลต่อไปจนพบว่า ที่แกมเบียนั้นในบางพื้นที่ยังมีการตั้งชื่อหมู่บ้านตามชื่อบรรพบุรุษผู้ก่อตั้งหมู่บ้าน ซึ่งเขาก็พบว่า มีหมู่บ้านเก่าแก่อายุหลายร้อยปีชื่อ "คินเต้-คุนดาห์" และ "คินเต้-คุนดาห์ จานเนยาห์" อยู่ใกล้ๆกัน ...
เมื่ออเล็กซ์เดินทางด้วยเครื่องบิน ไปถึงแกมเบีย ก็ได้ทราบว่า ในหมู่บ้านโบราณเก่าแก่ที่อายุหลายร้อยปีนั้น เขาจะมีผู้เฒ่าซึ่งกึ่งๆ ว่าเป็นนักปราชญ์ของหมู่บ้าน มีหน้าที่จดจำเรื่องราวดั้งเดิมของหมู่บ้านไว้ทั้งหมด ไม่ว่าใครจะแต่งงานกับใคร มีลูกหลานชื่ออะไร มีชะตากรรมอย่างไร …ราวกับเป็น "ห้องสมุดที่มีชีวิต"
ผู้เฒ่านี้มีชื่อตำแหน่งว่า "กริออทส์"
อเล็กซ์พร้อมกับล่าม เดินทางรอนแรมไปจนถึงหมู่บ้านแห่งนี้เพื่อไปนั่งฟัง "กริออทส์" เล่าเรื่องราว ของต้นตระกูลผู้ก่อตั้งหมู่บ้านอยู่ยาวเป็นชั่วโมง และจู่ๆ กริออทส์ก็เล่าถึงสาแหรกของตระกูลคินเต้ว่า ตระกูลนี้มีลูกชาย 4 คน คนโตชื่อว่า "คุนต้า" ซึ่งหายตัวไปเฉยๆ ขณะที่เดินทางเข้าไปตัดต้นไม้ในป่าละเมาะ…
อเล็กซ์ได้ฟังดังนั้น ก็รู้สึกว่าเลือดในตัว นั้นเย็นเฉียบ เขาควักกระเป๋าเสื้อหยิบสมุดพกที่บันทึกเรื่องราวที่เขาจดจากคำพูดคุณยายออกมา แล้วส่งให้ล่ามอ่าน ..
ล่ามรับบันทึกนั้นไปอ่าน แล้วแปลออกมาเป็นภาษาแมนดิงคาส์ ล่ามก็แสดงอาการตกใจแล้วลุกขึ้นยืน
ขณะที่แปลรายละเอียด เรื่องที่สอดคล้องกัน จากฝั่งคุณยายอเล็กซ์ อย่างน่ามหัศจรรย์ คนในหมู่บ้านต่างพากันดีใจที่ได้พบกับลูกหลานของต้นตระกูล แม่ของเด็กหลายๆคน พากันเอาลูกอ่อนมาให้อเล็กซ์อุ้ม เพื่อเป็นการยอมรับว่า อเล้กซ์นั้นคือส่วนหนึ่งของเผ่าพันธุ์บรรพบุรุษของเขา ..
เมื่อเดินทางกลับมาถึงอเมริกา อเล็กซ์ ก็ตรวจสอบข้อมูลต่างๆ เพื่อยืนยันความถูกต้อง ( อ่านได้ในท้ายหนังสือรูทส์ครับ ) จนกระทั่งพบว่า นี่คือเรื่องจริง และนำไปสู่การค้นพบว่าเรือที่นำ "คุนต้า คินเต้" จากแผ่นดินแกมเบียมาขายเป็นทาสที่อเมริกานั้น เดินทางมาถึงเมืองแอนนาโพลิส รัฐแมรี่แลนด์ในวันที่ 29 กันยายน ค.ศ.1767
ชะตากรรมของ คุนต้า คินเต้ นั้น
ประสบแต่ความทารุณโหดร้ายที่คนผิวขาวกระทำกับเขามาตลอด ผมอ่านผ่านๆ ไปก็รู้สึกเศร้าใจ ถึงความเหี้ยมโหดที่เกิดขึ้นจริง
คุนต้านั้น เคยพยายามหลบหนีจากความเป็นทาส แต่ก็ถูกไล่ล่า จากพวกรับจ้างล่านิโกร จนกระทั่งคุนต้าต้องถูกตัดฝ่าเท้าออกไปครึ่งหนึ่ง !!!
กฎหมายต่างๆในรัฐเวอร์จิเนีย ก็แสนจะทารุณกับทาส แค่เพียงทาสถือไม้กระบอง ก็ต้องถูกโบย 20 ที
คุนต้า มีลูกสาวหนึ่งคนชื่อ "คิสซี่" ซึ่งคุนต้า เป็นผู้สอนภาษาแมนดิงคาส์ ให้ลูกสาวสุดที่รักในระหว่างที่เดินจูงมือกันอยู่ในฟาร์ม คุนต้าชี้ไปตามสิ่งต่างๆ รอบตัว และสอนให้เรียกสิ่งเหล่านั้นตามภาษาเกิดของพ่อ รวมถึงเล่าให้ลูกฟังว่า พ่อถูกจับมาเป็นทาสได้อย่างไร ..
เมื่อคิสซี่เติบโตขึ้น และได้เรียนภาษาอังกฤษ คิสซี่ในวัย 16 ปี ก็ถูกส่งไปเป็นทาสของอีกครอบครัวหนึ่งในรัฐนอร์ธแคโรไลน่า ซึ่งที่นี่เองคิสซี่ก็มีบุตรชายกับเจ้านายซึ่งเป็นคนขาว
ลูกชายของคิสซี่ชื่อว่า "จอร์จ"
และคิสซี่ ก็เล่าเรื่องของคุนต้าให้ลูกฟังมาตลอดจนกระทั่งจอร์จจำได้ขึ้นใจ ...
จอร์จผู้นี้นี่เอง ที่เป็นคุณตา ของคุณยายอเล็กซ์ อีกที และในยุคของจอร์จนี่เอง ที่เริ่มจะได้เป็นอิสระจากความเป็นทาส
…เรื่องราวของสาแหรก 7 ชั่วอายุคน ที่เริ่มต้นจากทาสหนุ่มวัย 17 ชาวแกมเบีย ถักทอกลายเป็นหนึ่งในหนังสือที่สำคัญมากๆของโลก…
หนังสือ "รูทส์ - Roots"
- ISBN : 9786165146050 (ปกแข็ง)
- ขนาด : 168 x 232 x 10 มม.
- น้ำหนัก : 2185 กรัม
- เนื้อในพิมพ์ : ขาวดำ
- ชนิดกระดาษ : กระดาษถนอมสายตา
- สำนักพิมพ์ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2006), บจก.
- เดือนปีที่พิมพ์ : 2018
- ชื่อเรื่องต้นฉบับ : Roots
นี่คือ ลิ้งค์พันธมิตร หรือที่เรียกว่า affiliate link ซึ่งหมายความว่า... หากคุณคลิ๊กลิ้งค์นี้ และซื้อผลิตภัณฑ์ อะไรก็ได้ ฉันจะได้ค่าคอมมิชชั่นเล็กน้อย สิ่งนี้จะช่วยสนับสนุนเว็บไซด์ และช่วยให้กำลังใจเราต่อไป
.jpg)
