คำว่านางดาน หรือนางกระดาน คืออะไร ?
คำว่า "ดาน" หมายถึง แผ่นไม้กระดาน ขนาดกว้างหนึ่งศอก สูงสี่ศอก ที่วาดหรือแกะสลักรูปเทพบริวารในคติความเชื่อของพราหมณ์ จำนวน ๓ องค์ ( องค์ละแผ่นกระดาน ) ได้แก่ พระอาทิตย์พระจันทร์ , แม่พระธรณี และ พระแม่คงคา
- นางดานแผ่นที่ ๑ นามว่า พระอาทิตย์พระจันทร์
.jpg "นางดานแผ่นที่ ๑ นามว่า พระอาทิตย์พระจันทร์")
- พระอาทิตย์ ตามตำนานนพเคราะห์ โหราศาสตร์กล่าวว่า
"เทพบริวารพระอาทิตย์นี้ พระอิศวรทรงสร้างขึ้นด้วยการเอาราชสีห์ ๖ ตัว" มาป่นเป็นผงแล้วห่อด้วยผ้าสีแดง ประพรมด้วยน้ำอมฤตไม่ช้าจึงเกิดเป็นเทพบุตรร่างเล็กขึ้นนามว่าพระอาทิตย์หรือพระสุริยา มีผิวกายสีแดงรัศมีกายเรืองโรจน์รอบตัว เสื้อทรงสีเหลืองอ่อนมีสี่กร กรหนึ่งใช้ห้ามอุปัทวันตราย กรสองไว้ประทานพรและอีกสองกรไว้ถือดอกบัว
พระอาทิตย์ เป็นเทพผู้สร้าง กลางวัน เป็นผู้ให้แสงสว่างและความร้อนแก่โลกมนุษย์และดาวพระเคราะห์อื่น ๆ ด้วยการชักรถม้าเคลื่อนไปในจักรวาลไม่มีวันหยุด กำลังแสงของพระอาทิตย์มีพลังดูดน้ำได้ถึง ๑๐๐๐ ส่วน ดูดฝน ๔๐๐ ส่วน ดูดหิมะ ๓๐๐ ส่วน ดูดลมอากาศ ๓๐๐ ส่วน ให้พลังงานแก่สรรพสิ่งที่มีชีวิตทั้งปวง ก่อให้เกิดวัฏจักรแห่งดินฟ้าอากาศเป็นฤดูกาล ถือเป็นเทพผู้มีคุณูปการต่อการอยู่รอดของมนุษย์สัตว์และพืชพันธุ์
- พระจันทร์ ตามตำนานนพเคราะห์โหราศาสตร์ กล่าวไว้ว่า
"เทพบริวารองค์นี้พระอิศวรทรงสร้างขึ้นจากนางฟ้า ๑๕ นาง" โดยร่ายพระเวทย์ให้นางฟ้าทั้ง ๑๕ นางนั้นป่นเป็นผงละเอียด แล้วห่อด้วยผ้าสีนวล ประพรมด้วยน้ำอมฤต เกิดเป็นเทพบุตรผิวกายสีนวล ร่างเล็กสะโอดสะอง ประทับในวิมานสีแก้วมุกดา ทรงม้าสีขาวดอกมะลิเป็นพาหนะ
พระจันทร์ เป็นเทพผู้สร้าง กลางคืน เป็นสัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์และงดงามอ่อนละมุน เพราะเป็นเทพผู้สร้างกลางคืน จึงมีอีกสมญาหนึ่งว่า 'รัชนีกร' เป็นเทพผู้อำนวยให้สิ่งมีชีวิตทั้งหลายได้พักผ่อนและผสมพันธุ์สืบมาจนปัจจุบัน ..
- นางดานแผ่นที่ ๒ นามว่าพระธรณี
.jpg "นางดานแผ่นที่ ๒ นามว่าพระธรณี")
เป็นผู้รับและสั่งสมสิ่งดีมีค่าอาหารและความมั่งคั่ง ยอมสละแม้เกียรติและอำนาจ จึงได้ชื่อว่า 'วสุธา'
วสุธา มีผิวกายสีขาวนวล พระเกศายาวเหยียดตรงเป็นโมฬี สามารถซับ อุทกธารา ( สายน้ำ) ไว้ได้อย่างมหาศาล เป็นเทพผู้เก็บสะสมคุณความดีและคุณธรรมทั้งปวง เป็นหูเป็นตาแทนผู้อื่นได้ จึงมีสำนวนที่ว่า
ใครไม่รู้ แต่ฟ้าดินรู้ ..
เมื่อครั้งที่พระพรหมสร้างโลก และร้องขอให้พระอิศวรไปรักษาโลก พระอิศวรทรงห่วงใยว่าโลกไม่แข็งแรง ถ้าหยั่งลงมาทั้งสองพระบาทก็เกรงว่าโลกจะแตก จึงหยั่งพระบาทลงมาเพียงข้างเดียว ในการนี้มีพระธรณีได้เข้ามาทำหน้าที่รอรับพระบาทพระอิศวรเอาไว้
พุทธประวัติได้กล่าวถึงเกียรติคุณพระธรณีอยู่ตอนหนึ่ง คือ วันเพ็ญเดือนหก ก่อนพุทธกาล พระยาวัตตีมารยกพลมาขัดขวางมิให้พระสิทธัตถะ ตรัสรู้พระสัมโพธิญาณ แต่การณ์นั้นไม่สำเร็จดังใจหวัง เพราะพระสิทธัตถะไม่ยอมละโพธิบัลลังก์จนกว่าจะตรัสรู้ พญามารโต้เถียง ทวงสิทธิโพธิบัลลังก์ แต่พระสิทธัตถะก็ไม่หวั่นพระทัย ยังคงวางพระองค์สงบนิ่งอยู่ พญามารจึงบรรหารให้รี้พลสกลไกรย่ำยีบีฑาพระสิทธัตถะโดยพลัน ...
พฤติการณ์ทั้งปวงนี้ พระธรณีได้สดับอยู่เห็นจริงว่า พระสิทธัตถะมีเจตนารมณ์กระทำเพื่อมวลมนุษย์โดยแท้ พระธรณีจึงปรากฏกายขึ้นที่ข้างบัลลังก์ใต้ร่มโพธิ์ ที่พระสิทธัตถะประทับ แล้วบิดน้ำในโมฬีแห่งตน ... กระแสชลก็หลั่งไหลออกจากเกศาแห่งห้วงมหาสมุทร
ในที่สุดเสนามารก็ตายพญามารก็พ่ายหนี พระสิทธัตถะจึงสำเร็จอนุตรสัมโพธิญาณในเพลารุ่งสางแห่งราตรีนั้น
- นางดานแผ่นที่ ๓ นามว่าพระธรณี
ฉะนั้น .... พระคงคากับพระอุมา นอกจากจะร่วมพระชนกชนนีกันแล้ว ยังมีพระสวามีองค์เดียวกันด้วย
พระคงคา มีผิวกายสีม่วงแก้มน้ำตาล แต่เดิมพระคงคาอยู่บนสวรรค์ แต่เพิ่งจะลงมาสู่โลกมนุษย์ในครั้งที่ท้าวภคีรถสำเร็จการพิธีอัญเชิญให้ลงมาชำระอัฐิโอรสท้าวสัตระที่ถูกพระกบิลบันดาลด้วยฤทธิ์เป็นเพลิงไหม้ตาย จึงจำเป็นจะต้องใช้น้ำจากพระคงคาบนสวรรค์มาชำระอัฐิจึงจะหมดบาปไปบังเกิดใน สวรรค์ได้อีก
พระคงคาจึงบันดาลน้ำให้ไหลไปทางสระวินทุ แยกออกเป็น ๗ สาย ไหลไปทางตะวันออก ๓ สายกลายเป็นแม่น้ำ ชื่อว่า แม่น้ำนลินี , ทลาทินี และ ปปาพนี ไหลไปทางตะวันตก กลายเป็นแม่น้ำอีก ๓ สายคือ แม่น้ำจักษุ, สีดา และสินธุ ส่วนอีกสายหนึ่งไหลตามรอยรถท้าวภคีรถ เรียกกันว่า พระคงคามหานที แม่น้ำสายนี้ นับเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ใช้ล้างบาปได้ พิธีการแห่นางดานของพราหมณ์เมืองนครศรีธรรมราช เริ่มจากการที่พระราชครู ประกอบพิธีอัญเชิญเทพนางดานทั้งสามขึ้นประดิษฐานบนเสลี่ยง (๓ เสลี่ยง) ไปตั้งขบวนที่จุดนัดหมายซึ่งสะดวกแก่การชุมนุม ส่วนมากนิยมตั้งแต่ขบวนกันที่ฐานพระสยม (ซึ่งเป็นบริเวณตลาดท่าชี ในปัจจุบัน)
ข้อมูลที่พัก สำหรับการท่องเที่ยว จังหวัดนครศรีธรรมราช
เที่ยวนครศรีธรรมราช ได้อย่างสบายใจ เมื่อเข้าพักที่นี่ ที่พักได้รับใบรับรองมาตรฐาน SHA Plus และมีอินเทอร์เน็ต Wi-Fi ฟรีในทุกห้องพักให้บริการ ที่พักตั้งอยู่ในย่านตัวเมืองนครศรีธรรมราชของนครศรีธรรมราช ผู้เข้าพักจึงได้อยู่ใกล้สถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจและร้านอาหารอร่อยๆ ทริปยังไม่จบถ้าไม่ได้แวะไปที่เที่ยวชื่อดังอย่าง สนามบินนครศรีธรรมราช ด้วยอีกสักที่ ที่พัก 4 ดาวนี้มีสิ่งอำนวยความสะดวกที่จะช่วยเพิ่มความผ่อนคลายสูงสุดให้แก่ผู้เข้าพัก
งานประเพณีแห่นางดาน จ.นครศรีธรรมราช ที่จัดขึ้นในช่วงเทศกาลสงกรานต์ เป็นงานประเพณี ๑ เดียวที่มีในประเทศไทย และยังคงมีการโล้ชิงช้าเพื่อรอรับเสด็จพระอิศวรที่จะเสด็จลงมาโปรดมนุษย์ คำว่า "ดาน" หมายถึง แผ่นไม้กระดานที่แกะสลัก/วาดขึ้นเป็นรูปเทพบริวารในคติพราหมณ์ ได้แก่ พระอาทิตย์ (๑) pic.twitter.com/PX4plYYZhH
— 𝘔𝘪𝘴𝘤.𝘛𝘰𝘥𝘢𝘺 |🇹🇭 (@miscthailand) April 14, 2023
